Adli para cezası, 5 günden az ve kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde 730 günden fazla olmamak üzere belirlenen tam gün sayısının, bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ile çarpılması ile hesaplanan miktarın hükümlü tarafından Devlet Hazinesine ödenmesidir.
En az 20 ve en fazla 100 Türk Lirası olan bir gün karşılığı adli para cezasının miktarı, kişinin ekonomik ve diğer şahsi halleri göz önünde bulundurularak takdir edilir.
Kararda, adlî para cezasının belirlenmesinde esas alınan tam gün sayısı ile bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ayrı ayrı gösterilir.
Hakim, ekonomik ve şahsi hallerini göz önünde bulundurarak, kişiye adlî para cezasını ödemesi için hükmün kesinleşme tarihinden itibaren bir yıldan fazla olmamak üzere mehil verebileceği gibi, bu cezanın belirli taksitler halinde ödenmesine de karar verebilir. Taksit süresi iki yılı geçemez ve taksit miktarı dörtten az olamaz. Kararda, taksitlerden birinin zamanında ödenmemesi halinde geri kalan kısmın tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adlî para cezası hapse çevrileceği belirtilir.
Adli Para Cezası Nereye Ödenir?
Adli para cezasının ödenebilmesi için öncelikle kesinleşmesi gerekmektedir. İlk derece mahkemesinin veya bölge adliye mahkemesinin vermiş olduğu kararların kanun yolunun kapanmış olması gerekmektedir. Veyahut Yargıtay’a intikal etmiş bir hüküm ise ancak onama kararının arından cezanın ödenmesi mümkün olabilir. Mahkeme kararı kesinleştikten sonra, kararı veren mahkeme, hükmedilen adli para cezasının tahsili için İnfaz Savcılığına tahsil edilmesi amacıyla yazı yazacaktır. İnfaz Savcılığı, mahkemenin kendisine gönderdiği yazının içeriğine göre, hükmedilen adli para cezasının taksitle veya peşin ödenmesi için ilgilisine “Adli Para Cezası Ödeme Emri” düzenleyecektir. Ödeme emrinin size tebliğinden itibaren hükmedilen adli para cezasını 30 gün içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Bu ödeme emrini ile Cumhuriyet Savcılığı İnfaz Bürosu’na başvurulmalıdır. İnfaz Bürosu’nun verdiği yazıyla Vergi Dairesi’ne ödeme yapıldıktan sonra ödeme dekontunu Cumhuriyet Savcılığı İnfaz Bürosu’na teslim edilmelidir. Bu işlemler eksiksiz yerine getirilmez ise adli para cezasının ödenmemesinden kaynaklı cezai yaptırımlar ile karşılaşılma riski ortaya çıkacaktır.
Hapis Cezası Adli Para Cezasına Çevrilebilir mi?
Hapis cezasının adli para cezasına çevrilebilmesi hakimin takdirine ve suçun niteliğine göre değişkenlik göstermektedir. Fakat kabaca birkaç başlık ile özetlemek mümkündür. Fakat bazı durumlarda hakimin takdir hakkı yoktur.
Örnek vermek gerekirse hükme konu ceza 30 gün ve daha az süreli hapis cezası ise hakim, bu cezayı adli para cezasına veya seçenek yaptırımlara çevirmek zorundadır. Ayrıca, yargılanan kişinin yaşı 18’den küçük veya 65 yaşından büyük olması halinde de, hakim, 1 yıl veya altındaki hapis cezasını adli para cezası veya seçenek yaptırımlara çevirmek zorundadır.
- Kasten İşlenen Suçlarda Adli Para Cezası:Kasten işlenen suçlarda hükmedilen hapis cezasının miktarı 1 yıl veya altındaysa, hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.
- Taksirle İşlenen Suçlarda Adli Para Cezası:Taksirle işlenen suçlarda ise hapis cezasının paraya çevrilmesi için bir ceza sınırı yoktur. Taksirle işlenen suçlarda, hükmedilen cezanın miktarı ne olursa olsun her zaman paraya çevrilebilir.
- Bilinçli Taksirle İşlenen Suçlar:Bilinçli taksirle işlenen suçlar nedeniyle hükmedilen hapis cezaları 1 yıl veya altında ise para cezasına çevrilebilir. Fakat Türk Ceza Kanunu 50.maddeye göre taksirli suçlara ilişkin hapis cezası miktarının dikkate alınmaması kuralı bilinçli taksir halinde uygulanmaz.
Adli para cezası hakkında daha detaylı bilgi için avukat bilgisine başvurabilirsiniz.
